Phân loại BIRADS về mức độ tổn thương trên siêu âm vú

1. Tại sao cần thực hiện siêu âm vú

Siêu âm vú giúp tầm soát, phát hiện sớm các bệnh lý vùng vú. Do đó, trong trường hợp có các bất thường, đau nhức tại cơ quan này, nên sớm đến bệnh viện để được chỉ định siêu âm, chẩn đoán bệnh. Siêu âm vú được xem là phương pháp an toàn, đơn giản, chi phí hợp lý, không độc hại do không sử dụng tia phóng xạ, không xâm lấn, không đau, kết quả nhanh chóng và sử dụng được cho mọi lứa tuổi từ trẻ em đến người già.

Siêu âm vú: Tại sao cần thực hiện siêu âm vú

Cấu trúc của vú bao gồm 3 thành phần: da, mô dưới da và mô vú (mô tuyến và mô đệm). Mô tuyến được chia thành 15-20 phân thùy tập trung về núm vú. Sữa từ thùy sẽ được đổ vào các ống góp (đường kính 2 mm) rồi tới các xoang chứa sữa dưới quầng vú( đường kính 5-8 cm). Có khoảng 5-10 ống dẫn sữa mở ra núm vú. Mỡ dưới da và mô đệm của vú bao gồm mỡ, các mô liên kết, mạch máu, sợi thần kinh và bạch huyết. Da vùng vú mỏng, bao gồm các nang lông, tuyến bã và các tuyến mồ hồi. Núm vú: nằm ở khoảng liên sườn 4, chứa các đầu tận cùng thần kinh cảm giác. 

Khi có các triệu chứng bất thường bạn nên đi khám các Cơ sở y tế uy tín để được thăm khám với bác sĩ chuyên môn giỏi, dày dạn kinh nghiệm giúp phát hiện bệnh lý kịp thời và điều trị hiệu quả. Mọi thắc mắc hoặc cần IVIE - Bác sĩ ơi hỗ trợ đặt khám bạn có thể gọi tới tổng đài 1900 3367.

1900 3367

2. Cách phân loại tổn thương bằng Birads của tuyến vú

Phân loại Birads trong siêu âm (Breast Imaging Reporting and Data system) là hệ thống quản lý hình ảnh và thông báo các dữ liệu liên quan đến bệnh lý tuyến vú do ACR xây dựng. Tại sao lại sinh ra các thang điểm Birads. Vì các thang điểm này là hệ thống mục đích chuẩn hóa việc chẩn đoán, tiên lượng nguy cơ ác tính cũng như thái độ xử trí thích hợp cho từng phân độ.

Giảm thiểu việc nhầm lẫn trong việc đọc kết quả hình ảnh tuyến vú và hướng xử trí. Nó nhằm tìm tiếng nói chung giữa các bác sĩ chẩn đoán hình ảnh, các bác sĩ lâm sàng và bác sĩ phẫu thuật (thống nhất hướng xử trí, điều trị, theo dõi). ACR Birads lần thứ nhất chỉ có phân loại trên nhũ ảnh, tức Xquang vú. ACR Birads lần thứ 2 có phân loại cả nhũ ảnh, siêu âm, cộng hưởng từ vú. Để người đọc dễ hiểu, bs nêu ra các dấu hiệu hay gặp của lành tính, ác tính trên siêu âm vú:

Những dấu hiệu lành tính bao gồm: khối nang dịch, bờ đều, ranh giơí rõ, hồi âm đồng nhất.

Ung thư vú có các dấu hiệu ác tính: Những dấu hiệu siêu âm gợi ý ác tính bao gồm hình dáng tròn hoặc không đều, hướng không song song, bờ tua gai, đa cung nhỏ hoặc không rõ, hồi âm rất kém, có vi vôi hóa, tăng tưới máu trong u, có hạch di căn...

Ung thư vú: căn bệnh có tỷ lệ mắc bệnh gia tăng cao.

Cụ thể phân độ Birads:

• BIRADS 0: Không đầy đủ dữ liệu để xếp loại.
• BIRADS 1: tương ứng các mô bình thường trên siêu âm gây các bất thường lâm sàng hoặc Xquang.
• BIRADS 2: các tổn thương lành tính. Đối với birads 1 và 2 : Theo dõi sàng lọc thông thường.
• BIRADS 3: các tổn thương hầu như chắc chắn lành tính, ≤2% nguy cơ ác tính.Đối với phân độ này, bác sĩ tư vấn theo dõi tổn thương, khám định kì 3-6 tháng một lần. Một số trường hợp yếu tố nguy cơ cao cần sàng lọc, sinh thiết theo chỉ định của bác sĩ.
• BIRADS 4: nghi ngờ ác tính, >2% và <90% ác tính, loại này bao gồm các tổn thương không đáp ứng tiêu chuẩn BIRADS 3. Cần sinh thiết các tổn thương phân độ Birads 4. Gồm phân độ 4a, 4b, 4c theo mức nghi ngờ thấp đến cao, tăng dần.
• BIRADS 5: Dành cho các trường hợp có hình ảnh ác tính điển hình, qua hình ảnh điển hình ác tính 95.
• BIRADS 6: Dùng cho các trường hợp đã biết kết quả mô bệnh học. Bệnh nhân đã phẫu thuật nhưng chưa cắt hết khối i. Bệnh nhân được hóa trị hoặc xạ trị trước phẫu thuật.

Xem thêm các bài viết Chẩn đoán hình ảnh

3. Siêu âm đàn hồi mô tuyến vú là gì? 

Siêu âm đàn hồi mô tuyến vú hay còn gọi là kỹ thuật ARFI) là phương pháp chẩn đoán ung thư vú hiện đại nhất, nhưng không xâm lấn nên được phổ biến trên toàn thế giới, đây cũng là phương pháp chẩn đoán ung thư vú. Nó là phương tiện kỹ thuật mới có giá trị nhất trong hệ thống siêu âm gần đây.

Siêu âm đàn hồi vú là kỹ thuật hình ảnh không xâm lấn được dùng để đánh giá độ cứng của mô. Trong bệnh lý tuyến vú, kỹ thuật này có tác dụng hỗ trợ phân biệt khối lành tính và ác tính, giúp hạn chế sinh thiết không cần thiết, hoặc chỉ ra vị trí sinh thiết phù hợp. Tuy nhiên bác sĩ cần thực hiện đúng kĩ thuật, đọc kết quả sao cho chính xác, tránh những cạm bẫy.

Siêu âm đàn hồi mô tuyến vú

Kỹ thuật không xâm lấn đánh giá độ cứng của mô. Nếu mô ung thư thì thường cứng hơn mô bình thường, thấy từ giai đoạn sớm. Siêu âm đàn hồi mô kết hợp với phương tiện chẩn đoán khác (siêu âm, chụp nhũ ảnh) có thể chẩn đóan phân độ tổn thương tuyến vú chính xác, xác định các tổn thương kích thước nhỏ. Đánh giá siêu âm mode B và đàn hồi mô.

Birads 3. Trên mode B nếu có điểm đàn hồi 4,5 thì tăng lên Birads 4a. Birads 4a trên mode B có điểm đàn hồi 1,2 thì giảm xuống Birads 3. Siêu âm đàn hồi mô kết hợp siêu âm tránh được những sinh thiết không cần thiết.

Kết hợp siêu âm và siêu âm đàn hồi mô là 2 phương pháp cơ bản trong các tổn thương của vú. Đây là 2 phương pháp không xâm nhập chẩn đoán mang lại hiệu quả cao nhưng giá thành phù hợp.

Siêu âm vú: ngăn ngừa nhiều bệnh lý tuyến vú.

4. MRI vú

MRI vú cũng là phương tiện hiện đại rất có ý nghĩa trong việc sàng lọc và đánh giá các tổn thương ở vú. Những bệnh nhân có yếu tố nguy cơ cao (có yếu tố gia đình),tuy nhiên siêu âm và Xquang vú âm tính. Khi đó chụp MRI là phương tiện sàng lọc tốt

Ngoài ra, MRI vú hiệu quả trong việc phân độ giai đoạn và có hình ảnh mang tính khách quan, không mang tính chủ quan nhiều như siêu âm vú. Nó phân loại giai đoạn một cách hợp lý, và hỗ trợ điều trị mang lại hiệu quả cao. MRI là một bước tiến khoa học của ngành chẩn đoán hình ảnh, nó không được chỉ định thường quy, do giá thành cao, và phương tiện thường có ở các bệnh viện lớn.

Ngày nay các phân loại Birads, và các phương tiện chẩn đoán hình ảnh, giúp cho bác sĩ dễ dàng với các tổn thương vú. Hi vọng thông tin trong bài viết trên của IVIE - Bác sĩ ơi hữu ích đối với bạn đọc.

1900 3367