Những điều cần biết về nội soi tai mũi họng

1 Nội soi tai mũi họng là gì?

Nội soi tai mũi họng là một thủ thuật y khoa được thực hiện giúp chẩn đoán và điều trị các bệnh lý thuộc chuyên khoa tai mũi họng. Bác sĩ sử dụng một ống soi mềm chuyên dụng đưa vào các ngóc ngách của cơ quan cần quan sát. Trên dụng cụ này có gắn đèn và camera giúp họ quan sát được rõ nét những chi tiết mà bình thường không thể nhìn thấy từ ngoài vào được.

Nội soi tai mũi họng giúp bác sĩ chẩn đoán chính xác hơn cũng như nhanh chóng hơn các bất thường ở vùng tai, mũi – xoang và họng – thanh quản. Nhờ đó, ta có thể đưa ra phương pháp điều trị tối ưu nhất cho người bệnh. Mặt khác, kỹ thuật này cũng là phương tiện hỗ trợ khi thực hiện các thủ thuật quan trọng để điều trị bệnh lý tai mũi họng.

2 Tại sao cần nội soi tai mũi họng?

Tai mũi họng là những cơ quan có cấu trúc đặc biệt về mặt giải phẫu. Chúng bao gồm các hốc nằm sâu, kín đáo ở vùng đầu mặt cổ nên cần có nguồn sáng soi rọi để quan sát, phân tích và đánh giá trong quá trình thăm khám. Nội soi tai mũi họng là một lựa chọn tuyệt vời có thể đáp ứng những yêu cầu này.

Mặt khác, trong trường hợp bệnh lý, nội soi cũng là phương tiện để điều trị bằng thủ thuật hay phẫu thuật. Những năm gần đây, việc ứng dụng nội soi đã trở thành một phương tiện quan trọng, gần như không thể thiếu trong chẩn đoán và điều trị tối ưu các bệnh lý tai mũi họng.

Tổng đài đặt khám 19003367 hoặc đặt khám chủ động qua ứng dụng IVIE - Bác sĩ ơi!

3 Thực hiện nội soi tai mũi họng trong thăm khám như thế nào?

Trong thăm khám tai mũi họng, việc ứng dụng nội soi dần trở nên phổ biến. Đối với mỗi cơ quan thì kỹ thuật nội soi lại khác nhau. Nội soi tai mũi họng được thực hiện như sau với từng cơ quan:

3.1. Khám tai

Đầu tiên, người bệnh ngồi ở tư thế thẳng lưng, người thăm khám đưa ống nội soi đi từ ngoài vào trong và quan sát ống tai ngoài. Tại đây có thể thấy được một số bệnh lý như sùi, loét, chàm, polyp hoặc dị vật,… Sau đó, tiếp tục đưa ống soi vào bên trong và tiếp cận màng nhĩ.

Trong trường hợp màng nhĩ còn nguyên, ta sẽ đánh giá được màu sắc, độ căng bóng, có dịch hay có co kéo ở màng nhĩ hay không. Trong trường hợp màng nhĩ bị thủng, ta đánh giá được bờ, hình dạng và kích thước lỗ thủng như thế nào. Ngoài ra, bác sĩ còn có thể đánh giá tai giữa và hệ thống xương con bằng cách đưa ống soi đi qua lỗ thủng màng nhĩ vào bên trong.

3.2. Khám mũi – xoang

Người bệnh có thể ngồi hoặc nằm với đầu hơi ngửa, nghiêng nhẹ về phía người thực hiện nội soi. Bác sĩ tẩm thuốc tê và thuốc co mạch vào một đoạn gạc ngắn hoặc miếng bông gòn nhỏ đặt vào hốc mũi của bệnh nhân. Sau 3 – 5 phút, thuốc bắt đầu có tác dụng và sẽ kéo dài khoảng 60 phút. Việc đánh giá mũi – xoang được tiến hành theo từng mức:

- Mức 1: Đầu tiên, đưa ống nội soi vào trong hốc mũi theo hướng trước sau, dọc theo sàn mũi. Các cấu trúc lần lượt quan sát được là: Cuốn mũi dưới, khe dưới, sàn mũi, vách ngăn, lỗ vòi tai và vòm họng.

- Mức 2: Cho bệnh nhân ngửa đầu ra sau khoảng 45 độ rồi đưa ống nội soi dọc theo thành bên hốc giữa. Nhẹ nhàng đưa ống nội soi vào khe giữa và lần lượt đánh giá các cấu trúc trong khu vực này.

- Mức 3: Khi đến phần sau của khe giữa thì hướng ống nội soi về phía trần hốc mũi. Lúc này, ta dễ dàng quan sát được trần hốc mũi, ngách sàng – bướm và lỗ thông xoang bướm.

3.3. Khám họng – thanh quản

Khi thăm khám, bệnh nhân có thể ngồi hoặc nằm với đầu hơi ngửa. Không gây tê hoặc chỉ xịt thuốc tê tại chỗ ở vùng họng, thường là lidocain 5 – 10%. Bệnh nhân ngồi đối diện với người khám và được yêu cầu há miệng, lè lưỡi. Bác sĩ sẽ dùng một miếng gạc bọc quanh lưỡi và kéo lưỡi  bệnh nhân ra, đồng thời cầm ống soi đưa vào miệng bệnh nhân.

Việc tiến hành nội soi phải có sự phối hợp nhịp nhàng giữa người bệnh và bác sĩ. Người bệnh cần ở trong trạng thái thư giãn, không gồng cứng người và phát âm "ê" kéo dài khi thăm khám. Hình ảnh thăm khám sẽ được đánh giá qua màn hình.

4 Ứng dụng nội soi tai mũi họng trong điều trị các bệnh lý

Ngoài hỗ trợ thăm khám và chẩn đoán bệnh, nội soi tai mũi họng còn được ứng dụng trong nhiều thủ thuật điều trị. Đối với mỗi bệnh lý, ta lại sử dụng nội soi theo một cách khác nhau. Các cách ứng dụng nội soi được thực hiện rất đa dạng:

4.1. Điều trị bệnh lý tai

- Đặt ống thông hòm nhĩ qua nội soi: Đây là một phương pháp điều trị viêm tai giữa ứ dịch. Nó thường được thực hiện dưới gây tê tại chỗ ở người lớn hoặc gây mê nhanh ở trẻ em. Sau khi rạch màng nhĩ theo hình nan hoa, người ta đặt một ống thông nối thông hòm nhĩ ra ống tai ngoài.

- Kỹ thuật vá nhĩ đơn thuần qua nội soi: Đây là phương pháp và lỗ thủng màng nhĩ bằng nội soi. Với sự hỗ trợ của nội soi tai mũi họng, màng nhĩ sẽ được vá bởi mảnh ghép lấy từ màng sụn bình tai hoặc cân cơ thái dương.

4.2. Điều trị bệnh lý mũi – xoang

- Nội soi ứng dụng điều trị viêm xoang cấp: Phương pháp này thường được áp dụng cho viêm xoang hàm cấp hoặc viêm xoang trán cấp. Nhờ vào hình ảnh nội soi dẫn đường, người ta đặt một đoạn bấc ngắn có tẩm thuốc tê và thuốc co mạch vào ngách trán hoặc phần nằm ngang của mỏm móc.

- Nội soi súc rửa xoang: Thủ thuật này cũng thường dành cho xoang trán hoặc xoang hàm. Nhờ hướng dẫn của nội soi, ta có thể hút mủ đổ ra từ lỗ của xoang trán hoặc xoang hàm.

- Nội soi cầm máu mũi: Qua hướng dẫn của nội soi, ta có thể cầm máu mũi cho người bệnh bằng cách đốt niêm mạc tại chỗ, thắt động mạch sàng hoặc động mạch bướm – khẩu cái. Thủ thuật này được chỉ định khi chảy máu mũi tái phát sau khi cầm máu thông thường.

- Phẫu thuật mũi xoang: Ngoài thủ thuật, nội soi tai mũi họng còn được ứng dụng trong các phẫu thuật như phẫu thuật xoang hàm, phẫu thuật cuốn mũi, phẫu thuật chỉnh hình vách ngăn,…

4.3. Điều trị bệnh lý họng – thanh quản

- Nội soi ứng dụng làm thủ thuật tại thanh quản: Qua hình ảnh nội soi trên màn hình, ta có thể thực hiện một số thủ thuật như: Bơm thuốc gây tê hoặc thuốc điều trị tại thanh quản, bấm sinh thiết hoặc cắt khối u,…

- Nội soi ứng dụng vi phẫu thuật tại dây thanh: Gồm có vi phẫu bóc nang dây thanh, nội soi treo chỉnh hình dây thanh, nội soi treo thanh quản cắt polyp dây thanh,… Ống nội soi được đưa qua đường miệng và cố định bằng dụng cụ, sau đó tiến hành phẫu thuật tùy theo tổn thương.

5 Nội soi tai mũi họng cần lưu ý những gì?

Nội soi tai mũi họng không phải là một thủ thuật phức tạp, tuy nhiên, bên trong nó vẫn tiềm ẩn một số nguy cơ khi thực hiện. Để đảm bảo an toàn cho bản thân, người bệnh cần lưu ý những điều sau:

- Trao đổi và nhận sự tự vấn kỹ lưỡng của bác sĩ trước khi thực hiện nội soi. Vì trong một số trường hợp, người bệnh cần được gây tê hoặc gây mê, nó có một tỷ lệ nhỏ có thể gây biến chứng.

- Báo cho bác sĩ biết nếu bạn có tiền sử dị ứng, đặc biệt là dị ứng thuốc vì nó có liên quan đến biến chứng sốc phản vệ.

- Nói cho bác sĩ biết những loại thuốc bạn đang sử dụng, đặc biệt là thuốc chống đông và chống ngưng tập tiểu cầu.

- Tuân thủ đúng hướng dẫn của bác sĩ.

- Báo ngay cho nhân viên y tế khi bạn có bất cứ triệu chứng nào bất thường sau khi thực hiện nội soi.

Nội soi tai mũi họng là một thủ thuật khá phổ biến hiện nay, bạn cần trang bị cho mình những kiến thức cần thiết về nó trước khi thực hiện thủ thuật. Đồng thời cũng phải tuân thủ đúng chỉ dẫn của bác sĩ để có thể đảm bảo nội soi an toàn. Hi vọng qua bài viết trên, IVIE - Bác sĩ ơi đã cung cấp cho bạn những thông tin thiết thực nhất về nội soi tai mũi họng. Nếu có bất kỳ thắc mắc nào, hãy liên lạc với chúng tôi để được tư vấn và hỗ trợ sớm nhất.

Cẩm nang IVIE - Bác sĩ ơi cung cấp cho bạn các bí quyết khám bệnh tại Hà Nội và Hướng dẫn khám bệnh tuyến trung ương với những thông tin đắt giá và chính xác nhất.

Chúc bạn và gia đình luôn khỏe mạnh