Thoái hóa khớp gối: Nguyên nhân, dấu hiệu nhận biết

1. Thoái hóa khớp gối là gì?

Thoái hóa khớp gối là tình trạng lão hóa hoặc tổn thương ở mức độ nặng nơi sụn khớp gối và xương dưới sụn. Đầu tiên là sự biến đổi ở bề mặt sụn khớp, sau đó là biến đổi ở bề mặt khớp, hình thành các gai xương. Cuối cùng là dẫn đến biến dạng khớp – gọi là hư khớp.

Trong giai đoạn đầu, dịch trong bao khớp chưa bị ảnh hưởng nhiều nên chưa bị tổn thương nhiều. Khi khớp thương tổn nhiều, dịch khớp sẽ càng ngày càng kém, độ ma sát giữa các đầu khớp tăng lên, mặt khớp càng bị hao mòn. Dần dần dẫn đến hẹp khe khớp, ảnh hưởng đến khả năng vận động.

Kèm theo đó, bệnh nhân sẽ có các triệu chứng sưng, viêm khớp gối, giảm dịch khớp dẫn đến sụn khớp hao mòn gây ra tình trạng cọ xát giữa xương đùi và xương chày. Bệnh nhân phải chịu những cơn đau buốt khi vận động, làm giới hạn vận động, biến dạng khớp và mất khả năng đi đứng bình thường.

Thoái hóa khớp gối là tình trạng lão hóa hoặc tổn thương ở mức độ nặng nơi sụn khớp gối và xương dưới sụn.

2. Nguyên nhân gây thoái hóa khớp gối

Có rất nhiều nguyên nhân dẫn tới thoái hóa khớp gối. Tuy nhiên, có thể phân thành 2 nhóm nguyên nhân chính: Nguyên nhân nguyên phát và nguyên nhân thứ phát.

a. Nguyên nhân nguyên phát

Nhóm nguyên nhân này chiếm đa số trong các trường hợp bị thoái hóa khớp gối hiện nay. Bao gồm:

Tuổi tác: Cơ thể bước qua độ tuổi 60 sẽ có nguy cơ cao mắc các bệnh lý xương khớp, trong đó có thoái hóa. Khi đó, hoạt động của tất cả các cơ quan, bộ phận trong cơ thể dần bị lão hóa. Đây là quá trình chuyển đổi tự nhiên của cơ thể.

Di truyền: Nguyên nhân này liên quan đến độ tuổi bắt đầu xuất hiện tình trạng thoái hóa khớp. Đồng thời, những người có người thân trong gia đình bị thoái hóa khớp gối cũng có nguy cơ cao mắc bệnh hơn người bình thường.

Tuổi càng cao càng dễ mắc bệnh.

Chuyển hóa: Bệnh thoái hóa khớp gối xảy ra thường do tác động của một số bệnh lý, chủ yếu là các bệnh lý xương khớp như: loãng xương, thoát vị đĩa đệm, viêm khớp dạng thấp, lao khớp… Ngoài ra, bệnh đái tháo đường, gout, đau thần kinh tọa… cũng gián tiếp làm ảnh hưởng đến tình trạng thoái hóa khớp.

Thay đổi nội tiết tố: Chủ yếu gặp ở phụ nữ sau sinh, phụ nữ tiền mãn kinh và mãn kinh.

Các bất thường khớp gối bẩm sinh: Khớp gối quay ngoài hoặc vào trong, khớp gối quá duỗi…

b. Nguyên nhân thứ phát

Giới tính: Phụ nữ từ 55 tuổi trở lên có nguy cơ mắc bệnh xương khớp cao hơn nam giới. Lý do là bởi dây chằng trước của khớp gối yếu hơn, hay thói quen hay đi giày cao gót gây áp lực trực tiếp lên sụn, tạo cơ hội thoái hóa tiến triển nhanh.

Thừa cân: Trọng lượng dư thừa tạo áp lực lớn lên hai khớp gối khiến sụn khớp nhanh hao mòn và hỏng dần theo thời gian. Theo khảo sát, phụ nữ béo phì trên 40 tuổi có khả năng thoái hóa khớp gối cao gấp 6 lần so với người bình thường. Và chỉ cần giảm 5kg thì sẽ giảm nguy cơ thoái hóa khớp và viêm khớp đến một nửa.

Chấn thương khớp: Những chấn thương khi chơi thể dục thể thao, lao động có thể làm gãy xương bánh chè, đầu dưới xương đùi, giãn hoặc đứt dây chằng… Từ đó khiến sụn bị tổn thương nghiêm trọng. Nếu không được điều trị sớm các chấn thương, có thể dẫn tới biến chứng nguy hiểm.

Dinh dưỡng thiếu khoa học.

Tải ứng dụng IVIE - Bác sĩ ơi để đặt khám trực tuyến với bác sĩ hoặc gọi đến hotline 19003367 để được hướng dẫn sử dụng ứng dụng!

3. Biểu hiện của thoái hóa khớp theo từng giai đoạn

Thoái hóa khớp gối tiến triển theo 4 giai đoạn.

a. Giai đoạn 1

Hình dạng bên ngoài của khớp chưa bị biến đổi, các khe khớp chưa bị hẹp. Trong một số trường hợp, có thể xuất hiện các gai xương nhỏ. Người bệnh thoái hóa khớp gối ở giai đoạn này thường chưa có các biểu hiện lâm sàng đặc trưng. Người bệnh vẫn đi lại, sinh hoạt bình thường. Thỉnh thoảng có các cơn đau khi đứng lên ngồi xuống, bước cầu thang hay ngồi xổm. Nếu quan sát bên ngoài sẽ không thấy khớp gối sưng.

b. Giai đoạn 2

Trong giai đoạn này, khe khớp gối bắt đầu bị hẹp. Quan sát hình ảnh thấy rõ các gai xương với kích thước nhỏ. Bao hoạt dịch vẫn hoạt động bình thường và hình dạng khớp chưa có nhiều thay đổi.

Dấu hiệu lâm sàng đã có xuất hiện triệu chứng đau nhức khớp gối khi đi lại nhiều, làm việc nặng hoặc sinh hoạt, lao động sai tư thế. Ở giai đoạn 2, thoái hóa khớp gối có thể gây đau nhức khi ít vận động hoặc thay đổi thời tiết.

c. Giai đoạn 3

Khe khớp gối bị hẹp rõ ràng so với bình thường. Gai xương có kích thước vừa và xuất hiện tương đối nhiều. Xương dưới sụn đặc và có dấu hiệu bị biến dạng.

Người bệnh thoái hóa khớp gối giai đoạn 3 thường có các cơn đau thể hiện rõ ở khớp gối và tần suất ngày càng nhiều. Vấn đề đi lại, sinh hoạt của người bệnh bị hạn chế. Các cơn đau thường xảy ra vào buổi sáng hoặc khi trời chuyển lạnh. Nếu quan sát bên ngoài, có thể thấy rõ tình trạng sưng và tràn dịch khớp gối. Một số trường hợp có vẹo khớp gối.

d. Giai đoạn 4

Trong giai đoạn này, mức độ hẹp khe khớp nhiều hơn. Lớp sụn đầu xương biến dạng nhìn thấy rõ qua hình ảnh X quang. Các gai xương cũng có kích thước lớn và xuất hiện nhiều hơn. Người bệnh có cảm giác đau nhức dữ dội, cơn đau có thể xuất hiện nay cả khi chỉ co duỗi khớp gối tại chỗ và thụ động. Việc đi lại phải nhờ đến dụng cụ hỗ trợ. Quan sát thấy khớp bị biến dạng hoàn toàn và lệch trục.

Thoái hóa khớp gối tuy không gây nguy hiểm đến tính mạng, nhưng ảnh hưởng nhiều đến cuộc sống và khả năng vận động. Nếu không được điều trị và chăm sóc đúng cách, bệnh có thể chuyển nặng và có các biến chứng như cứng khớp, cong vẹo chân, teo cơ, thậm chí là bại liệt…

Hy vọng bài viết cung cấp cho bạn đọc những thông tin hữu ích và tổng quan nhất về bệnh lý thoái hóa khớp gối. Liên hệ đặt lịch khám với các bác sĩ cơ xương khớp và cơ sở y tế với IVIE - Bác sĩ ơi để quá trình thăm khám diễn ra thuận lợi và nhanh chóng nhất. 

1900 3367