Số người tử vong vì bệnh tim ngày càng tăng, nguyên nhân do đâu?

1. Nguyên nhân khiến bệnh tim mạch ngày càng phổ biến

Bệnh tim mạch là các tình trạng liên quan đến sức khỏe của trái tim, sự hoạt động của các mạch máu gây suy yếu khả năng làm việc của tim.

a. Do di truyền

Yếu tố di truyền có ảnh hưởng đến sức khỏe tim mạch. Cha mẹ mắc bệnh tim mạch sẽ khiến con cái có nguy cơ mắc bệnh gấp 3 lần người bình thường. Nhờ có sự phát triển của khoa học kỹ thuật, đặc biệt trong lĩnh vực y tế, các nhà khoa học đã chứng minh được rằng di truyền là một yếu tố mạnh mẽ góp phần vào hình thành bệnh lý tim mạch giữa các thế hệ. Cụ thể hơn, các nghiên cứu gần đây chỉ ra một số ảnh hưởng giữa bất thường nucleotit của cha mẹ sẽ tăng nguy cơ mắc bệnh tim cho đời sau.

b. Do tuổi tác

Người ta ước tính có khoảng 82% số người chết vì bệnh tim mạch từ 65 tuổi trở lên. Đồng thời nguy cơ bị đột quỵ tăng lên gấp đôi sau mỗi thập kỷ đối với người trên 55 tuổi. 

Vậy tại sao tuổi tác lại gây ảnh hưởng đến sức khỏe tim mạch nhiều như vậy? Một trong các lý do được các nhà khoa học lý giải là bởi cholesterol huyết thanh. Khi tuổi tăng lên, các vận động tiêu hoa nhiều calories trở nên khó khăn hơn, đi kèm với chức năng các cơ quan hỗ trợ chuyển hóa mỡ máu, cụ thể là gan trở nên yếu dần, do đó nồng độ Cholesterol cũng tăng theo, từ đó hình thành các mảng bám ở thành động mạch và dần dần dẫn tới xơ vữa động mạch. Lão hóa cũng ảnh hưởng đến sức bền thành mạch do thay đổi tính chất đàn hồi của mạch máu.

Khi triệu chứng bệnh có dấu hiệu thay đổi ảnh hưởng đến cơ thể hoặc khám bệnh định kỳ, thì bạn nên thực hiện thăm khám tại phòng khám, bệnh viện chuyên khoa tim mạch có đội ngũ bác sĩ chuyên môn cao, trang thiết bị hiện đại và dịch vụ y tế tốt, uy tín.

Người ta ước tính có khoảng 82% số người chết vì bệnh tim mạch từ 65 tuổi trở lên.

c. Giới tính

Đàn ông dễ mắc bệnh tim mạch hơn phụ nữ tiền mãn kinh. Ở phụ nữ đã mãn kinh, nguy cơ mắc bệnh tim mạch ở 2 giới được coi là như nhau. Giải thích cho sự khác biệt này đó là sự khác nhau về nội tiết tố ở 2 giới. Ở phụ nữ tiền mãn kinh, Estrogen là hormon chiếm ưu thế. Hormon này có tác dụng trực tiếp trong cải thiện chức năng tế bào nội mô, tăng sức đàn hồi thành mạch, giảm nguy cơ bệnh tim mạch. Tới giai đoạn mãn kinh, hormon này suy giảm, do đó phụ nữ ở độ tuổi này dễ mắc các bệnh lý tim mạch.

d. Thuốc lá 

Có trên 1,3 tỉ người trên thế giới đang hút thuốc lá (theo số liệu thống kê năm 2020). Thuốc lá gây ảnh hưởng đến nhiều cơ quan và bộ phận trong cơ thể, trong đó 2 cơ quan bị ảnh hưởng nặng nề nhất đó là phổi và tim. 10% các trường hợp mắc bệnh tim được cho là có liên quan đến hút thuốc lá. 

Vấn đề hút thuốc lá thụ động cũng cần lưu ý (không hút nhưng vẫn hít phải khói thuốc lá), người hút thuốc lá thụ động trong thời gian dài và liên tục có nguy cơ mắc bệnh gần như tương đương với người hút. Bà mẹ mang thai nếu thường xuyên hít phải khói thuốc cũng sẽ khiến cho thai nhi dễ mắc các dị tật bẩm sinh. Bởi vậy, bỏ thuốc lá ở bất cứ thời điểm nào đều là cần thiết.

e. Ít vận động

Cuộc sống chuyển dịch dần sang công nghiệp và dịch vụ, với sự trợ giúp của máy móc hiện đại, con người ngày nay ít vận động chân tay hơn các thế hệ trước của chúng ta rất nhiều. Sự thay đổi này góp phần làm tăng yếu tố nguy cơ cho các bệnh chuyển hóa và khiến tỷ lệ bệnh tim mạch tại Việt Nam và trên toàn thế giới ngày càng tăng cao. Theo Tổ chức Y tế thế giới, thiếu vận động thể lực là một trong bốn yếu tố nguy cơ hàng đầu gây tử vong trên toàn cầu. Ngược lại, hoạt động thể lực giúp đem lại lợi ích cả về sức khỏe thể chất và tinh thần, giúp dự phòng đái tháo đường, ung thư và loãng xương, làm giảm huyết áp và ngăn ngừa các bệnh tim mạch”. Chỉ cần tập thể dục 15 phút mỗi ngày đã giúp giảm 14% tỷ lệ tử vong và nếu tập thêm 15 phút nữa mỗi ngày sẽ giúp tỷ lệ tử vong giảm thêm 4%.

Người bệnh cần thực hiện tập thể dục 15 phút mỗi ngày để phòng ngừa bệnh tim mạch

f. Chế độ dinh dưỡng

Tổng lượng calo tiêu thụ trên đầu người đã tăng rõ rệt cùng sự tiến bộ của đời sống xã hội. Tuy nhiên, sự tiêu thụ quá mức năng lượng cần thiết, nhiều chất béo bão hòa, tinh bột và thực phẩm chế biến sẵn làm tăng nguy cơ xơ vữa động mạch và thúc đẩy các rối loạn lipid, đái tháo đường và các rối loạn chuyển hóa khác. 

Vai trò của chế độ dinh dưỡng tới sức khỏe tim mạch đã được chứng minh rõ. Chế độ ăn tăng cường rau, củ, quả, các loại hạt, ngũ cốc, cá, hạn chế tinh bột, chất béo bão hòa, thực phẩm có sẵn và giảm mặn giúp làm giảm đáng kể tỷ lệ mắc tăng huyết áp, đái tháo đường, suy thận, suy tim nói riêng và bệnh lý tim mạch nói chung

Vấn đề uống rượu bia cũng cần xem xét kỹ. Sử dụng rượu bia trong giới hạn nhất định, đặc biệt với những người đã có bệnh lý tim mạch sẽ giúp bạn có một trái tim khỏe mạnh. 

Tổng đài tư vấn và đặt lịch khám tim mạch tại các bệnh viện tuyến trung ương, phòng khám uy tín và xét nghiệm tại nhà hoặc Tải ứng dụng Bác sĩ ơi - IVIE - Bác sĩ ơi để xem thông tin các CSYT và đặt lịch chủ động hơn!

1900 3367

g. Rối loạn giấc ngủ

Theo nghiên cứu của Hội Tim mạch Hoa Kỳ, ngủ thất thường có liên quan đến một loạt các nguy cơ về tim mạch, bao gồm béo phì, huyết áp cao, tiểu đường và bệnh động mạch vành. Nếu có thời gian ngủ ít hơn sáu giờ mỗi đêm thì đặc biệt nguy hiểm đối với sức khỏe tim mạch của bạn. Các chuyên gia lý giải vì những người thiếu ngủ có nồng độ hormone gây stress và các chất gây viêm trong máu cao hơn, đây là các tác nhân chính gây ra bệnh lý tim mạch. Ngược lại, những người thường xuyên ngủ từ chín tiếng trở lên mỗi đêm sẽ có sự lắng đọng canxi trong thành động mạch chủ và các động mạch ở chân nhiều hơn, làm giảm khả năng đàn hồi, khiến lòng mạch trở nên cứng hơn so với những người thường ngủ bảy đến tám tiếng mỗi đêm

h. Stress và căng thẳng kéo dài

Vấn đề tâm lý và tim mạch có mối quan hệ mật thiết với nhau. Lối sống nhanh, nhiều áp lực khiến con người luôn sống trong trạng thái căng thẳng, mệt mỏi. Tuy nhiên, đây là nguyên nhân gián tiếp chứ không phải yếu tố nguy cơ trực tiếp gây nên bệnh lý tim mạch. Khi stress, mọi người thường uống rượu bia hoặc hút thuốc lá để giải tỏa căng thẳng, đi kèm với ăn nhiều đồ ăn sẵn, ít vận động, từ đó dễ mắc các bệnh về tim.

i. Ô nhiễm không khí

Tiếp xúc với không khí ô nhiễm cũng làm tăng nguy cơ đột quỵ. Nghiên cứu trên tạp chí The Lancet của Anh Quốc năm 2016 cho biết việc tiếp xúc trong thời gian dài với không khí có chứa bụi mịn và oxide nito sẽ đẩy nhanh quá trình tích tụ calci trong thành mạch, gây nhồi máu cơ tim và dẫn tới đột quỵ tắc mạch não. 

Ngoài ra, còn nhiều những yếu tố khác gây ảnh hưởng đến bệnh tim mạch mà chúng ta chưa để ý đến.

2. Người mắc bệnh tim cần làm gì để cải thiện bệnh?

Để kiểm soát bệnh tim mạch cần tuân thủ đúng phác đồ điều trị, chế độ ăn hợp lý, lối sống lành mạnh và sự thoải mái tinh thần là 4 yếu tố then chốt.

a. Sử dụng thuốc 

Người mắc bệnh tim cần sử dụng đúng thuốc, đúng phác đồ, lâu dài và linh hoạt. Nếu có các tác dụng phụ hoặc sự thay đổi của cơ thể, hãy thông báo cho bác sĩ điều trị của bạn để chỉnh đơn thuốc.

b. Chế độ ăn

• Giảm muối.
• Tránh các loại thực phẩm có chứa acid béo no, thực phẩm chế biến sẵn.
• Ăn nhiều chất xơ và vitamin từ rau, củ, quả tươi.
• Hạn chế uống rượu bia.

Người bệnh cần hạn chế uống rượu bia

c. Lối sống lành mạnh

• Không hút thuốc lá.
• Rèn luyện cơ thể thích hợp, đều đặn.
• Ngồi thiền.
• Sinh hoạt điều độ, đảm bảo ngủ đúng giờ và đủ giấc.

Người bệnh không nên sử dụng thuốc lá

d. Tinh thần thoải mái

Người mắc bệnh tim cần giữ tinh thần lạc quan, tránh các stress mạn tính hay xúc động quá mức. 

Bệnh lý tim mạch là căn bệnh của thời đại. Tỷ lệ bệnh tim mạch tại Việt Nam ngày càng tăng cao và trẻ hóa là hồi chuông cảnh báo tất cả mọi người. Đã đến lúc chúng ta cần ý thức rõ về các yếu tố nguy cơ và có những biện pháp để bảo vệ sức khỏe của chính bản thân mình và gia đình. 

IVIE - Bác sĩ ơi - Nền tảng đặt lịch khám bệnh online hàng đầu tại Việt Nam, giúp kết nối người bệnh với hệ thống bệnh viện tuyến trung ương, bệnh viện tư hàng đầu, phòng khám uy tín trên cả nước. Để đặt lịch khám ưu tiên tại cơ sở gần nhất, đặt hẹn với bác sĩ theo yêu cầu hoặc đặt lịch xét nghiệm tại nhà, bạn có thể liên hệ tới IVIE - Bác sĩ ơi để được hỗ trợ.

1900 3367