Những hiểu biết cơ bản về bệnh lý giãn tĩnh mạch tinh

Giãn tĩnh mạch tinh là một bệnh lý thường gặp, chiếm khoảng 15% số nam giới  từ sau độ tuổi vị thành niên. Đáng chú ý, giãn tĩnh mạch tinh là nguyên nhân của 15-25% số trường hợp vô sinh nam nguyên phát (chưa từng có con) và trên 70% số trường hợp vô sinh nam thứ phát (đã từng có con nhưng sau đó không có thêm). Tuy phổ biến là vậy, hiểu biết về bệnh lý này trong dân số còn tương đối hạn chế.

1. Giãn tĩnh mạch tinh là gì?

Đám rối tĩnh mạch tinh ở nam giới trưởng thành nằm ở vùng bìu hai bên và còn được gọi là đám rối tĩnh mạch dây leo do phân nhánh chằng chịt bao bọc lấy thừng tinh. Nhiệm vụ của đám rối tĩnh mạch tinh là dẫn lưu máu từ vùng bìu về tĩnh mạch chủ dưới, duy trì nhiệt độ ổn định tại tinh hoàn để tinh trùng phát triển bình thường. 

Giãn tĩnh mạch tinh xảy ra khi có hiện tượng giãn bất thường của tĩnh mạch thuộc đám rối tĩnh mạch tinh, dẫn đến ứ trệ máu tĩnh mạch tại vùng bìu, gây nên tình trạng đau tức vùng bẹn bìu và vô sinh nam (do ảnh hưởng đến điều kiện phát triển bình thường của tinh trùng). 

2. Nguyên nhân của giãn tĩnh mạch tinh

Tĩnh mạch tinh giãn thường do bất thường về hệ thống van tĩnh mạch của người bệnh (thiểu năng hoặc không có hệ thống van), khiến cho máu từ các tĩnh mạch phía trên trào ngược trở lại gây giãn. Vì đặc điểm giải phẫu của cơ thể mà tình trạng này thường gặp ở bên trái nhiều hơn bên phải.

Tuy nhiên, đôi khi giãn tĩnh mạch tinh lại là hệ quả của một bệnh lý ác tính tiềm ẩn, gây chèn ép đường dẫn máu từ tĩnh mạch tinh về tĩnh mạch chủ dưới, đặc biệt cần để ý ở những bệnh nhân chỉ giãn tĩnh mạch tinh ở bên phải.

Ngoài ra, một số động tác gồng bụng, gây tăng áp lực ổ bụng khi tập gym cũng có thể làm gia tăng nguy cơ bị giãn tĩnh tinh.  

Tải ứng dụng IVIE - Bác sĩ ơi để Hỏi bác sĩ MIỄN PHÍ, bạn sẽ nhận được sự tư vấn nhanh nhất từ các chuyên gia y tế hàng đầu của tất cả các chuyên khoa và hoàn toàn ẩn danh!

3. Triệu chứng của giãn tĩnh mạch tinh

Người bệnh bị giãn tĩnh mạch tinh thường đến khám vì những triệu chứng thường gặp sau:

• Có cảm giác khó chịu, căng tức hoặc đau vùng tinh hoàn bên bị giãn tĩnh mạch tinh.
• Bệnh nhân tự sờ thấy một búi giãn tĩnh to ngoằn ngoèo ở vùng bùi khi đứng
• Bệnh nhân khám thấy tinh hoàn một bên nhỏ hơn bên còn lại hoặc hai tinh hoàn nhỏ hơn của người khác.
• Bệnh nhân vô sinh nam chưa tìm được nguyên nhân.

Chẩn đoán giãn tĩnh mạch tinh dựa vào triệu chứng lâm sàng và kết quả trả lời khách quan thông qua siêu âm Doppler khi đo kích thước tĩnh mạch tinh. Ngoài ra, người bệnh cũng có thể được chỉ định làm xét nghiệm tinh dịch đồ hoặc chụp chiếu ổ bụng để tìm thêm nguyên nhân và biến chứng. 

4.  Điều trị giãn tĩnh mạch tinh như thế nào?

Việc điều trị giãn tĩnh mạch tinh dựa vào phân độ trên lâm sàng và các biến chứng bệnh nhân đã có. Trong tất cả các phương pháp, phẫu thuật là biện pháp mang lại hiệu quả điều trị cao nhất, đặc biệt cần tiến hành nếu giãn tĩnh mạch tinh có ảnh hưởng đến chất lượng sinh sản của người bệnh (vô sinh, bất thường trên tinh dịch đồ, teo tinh hoàn).

Có nhiều phương pháp phẫu thuật khác nhau cho người bệnh lựa chọn như phẫu thuật mổ mở, vi phẫu, mổ nội soi… tuy nhiên, phương pháp vi phẫu hiện đang là phương pháp can thiệp phổ biến nhất, ít để lại biến chứng và có thể cải thiện ngoạn mục khả năng sinh sản của nam giới so với trước khi can thiệp. 

Đối với các thể giãn tĩnh mạch tinh mức độ nhẹ hơn và chưa có biến chứng, điều trị nội khoa bằng các thuốc làm bền thành mạch, chống oxy hóa và giảm đau có thể được kê đơn cho người bệnh.

Tóm lại, giãn tĩnh mạch tinh là một bệnh lý thường gặp ở nam giới và có liên quan mật thiết đến chất lượng sinh sản của người bệnh. Vì thế, nếu bạn có các triệu chứng như đã trình bày ở trên, hãy đến các cơ sở y tế có chuyên khoa nam học để được chẩn đoán và điều trị kịp thời, tránh để lại di chứng và hậu quả đáng tiếc sau này.

Cẩm nang IVIE - Bác sĩ ơi cung cấp cho bạn các bí quyết khám bệnh tại Hà Nội và Hướng dẫn khám bệnh tuyến trung ương với những thông tin đắt giá và chính xác nhất.

Chúc bạn và gia đình luôn khỏe mạnh