Nội dung chính
  • 1. Những bệnh lý nguy hiểm về gan
  • 2. Kiểm tra chức năng gan là gì?
  • 3. Tại sao nên kiểm tra chức năng gan?
  • 4. Các xét nghiệm trong kiểm tra chức năng gan?
Nội dung chính
  • 1. Những bệnh lý nguy hiểm về gan
  • 2. Kiểm tra chức năng gan là gì?
  • 3. Tại sao nên kiểm tra chức năng gan?
  • 4. Các xét nghiệm trong kiểm tra chức năng gan?
icon diamond
IVIE - Bác sĩ ơi: Ứng dụng chăm sóc sức khoẻ chủ động 5 trong 1. Khám bệnh online, Đặt khám tại Cơ sở y tế, Hỏi đáp bác sĩ, Hồ sơ sức khoẻ, Mua thuốc online đồng hành chăm sóc sức khoẻ của bạn và gia đình mọi lúc mọi nơi.

Khám và kiểm tra chức năng gan cần thiết ra sao?

Các bác sĩ cảnh báo: Trong các bệnh lý về gan, nguy hiểm nhất vẫn là ung thư gan. Ung thư gan đứng đầu nhóm ung thư gây tử vong nhiều nhất tại Việt Nam. Việc tầm soát và khám kiểm tra chức năng gan sớm là cách tốt nhất để chủ động đối phó với các bệnh lý gan mật. Góp phần làm giảm biến chứng xơ gan, ung thư gan, bảo vệ sức khỏe và tính mạng người bệnh.
Nội dung chính
  • 1. Những bệnh lý nguy hiểm về gan
  • 2. Kiểm tra chức năng gan là gì?
  • 3. Tại sao nên kiểm tra chức năng gan?
  • 4. Các xét nghiệm trong kiểm tra chức năng gan?

1. Những bệnh lý nguy hiểm về gan

Gan là cơ quan nội tạng lớn nhất trong cơ thể, nằm ở góc phần tư trên – phải vùng bụng. Trọng lượng gan ở người trưởng thành từ 1.4 – 1.6 kg. Gan được xem là một nhà máy kỳ diệu của con người, đảm nhận nhiều chức năng quan trọng khác nhau như: tổng hợp và chuyển hóa các chất, thanh lọc máu, khử độc, dự trữ năng lượng và vitamin, sinh tổng hợp albumin, tạo áp lực keo huyết tương, ổn định tuần hoàn máu…

Bệnh gan được hiểu đơn giản là các bệnh làm tổn thương gan, phá hủy cấu trúc gan khiến chức năng gan suy giảm. Một số bệnh lý phổ biến về gan như:

a. Viêm gan siêu vi

Đây là tình trạng viêm gan nguyên phát do một số siêu vi đặc hiệu ở gan gây ra. Có 5 loại virus gây bệnh ở gan thường gặp: viêm gan A, viêm gan B, viêm gan C, viêm gan D, viêm gan E.

Viêm gan vi siêu

b. Suy gan

Đây là tình trạng gan không đảm bảo chức năng bình thường, được chia làm 2 loại là suy gan cấp và suy gan mạn. Suy gan cấp có thể xuất phát từ nhiều nguyên nhân khác nhau như nhiễm virus viêm gan A, B, C, chất độc, một số bệnh tự miễn, do một số thuốc… Suy gan mạn thường là hậu quả của xơ gan hoặc các bệnh lý liên quan đến rượu. Suy gan là bệnh cực kỳ nguy hiểm, cần được phát hiện và điều trị sớm.

c. Gan nhiễm mỡ

Đây là hiện tượng mỡ tích tụ trong gan, chiếm quá 5% trọng lượng gan. Gan không đào thải được chất độc cũng như sản xuất mật cho hệ tiêu hóa, từ đó dẫn đến các vấn đề khác. Khoảng 20% gan nhiễm mỡ chuyển thành trạng thái không hồi phục như xơ gan, ung thư gan. Bệnh thường kèm theo các rối loạn chuyển hóa như béo phì, tiểu đường, tăng huyết áp…

Tổng đài đặt khám ưu tiên tại BV tuyến trung ương 19003367 hoặc đặt lịch khám chủ động qua  ứng dụng IVIE - Bác sĩ ơi !

d. Viêm gan tự miễn

Đây là bệnh lý về gan mạn tính nguy hiểm.  Bệnh xảy ra khi hệ miễn dịch tấn công và hủy hoại tế bào gan. Bệnh xảy ra chủ yếu ở nữ (khoảng 70%), người trẻ tuổi, nhưng cũng có trường hợp gặp ở người 50 – 60 tuổi.

Viêm gan tự miễn

e. Áp xe gan

Áp xe gan là tình trạng mưng mủ trong tổ chức gan, ổ mủ to nhỏ hoặc đơn độc hay nhiều ổ khác nhau. Bệnh do vi khuẩn hoặc ký sinh trùng tấn công gan gây nhiễm khuẩn, nhiễm độc tế bào gan.

f. Xơ gan ứ mật

Đây là tình trạng các ống dẫn mật trong gan bị viêm nhiễm và tắc  nghẽn, dịch mật không được lưu thông. Sắc tố mật bilirubin trong dịch mật tích tụ gây vàng da, xơ gan và suy gan.

g. Ung thư gan

Bệnh lý do các tế bào ác tính phát sinh từ các mô trong gan. Ung thư gan rất nguy hiểm, có thể gây ra nhiều biến chứng như di căn qua phổi, xương, não, khoang ngực. Bệnh có tiên lượng vô cùng xấu. Hầu hết những người phát hiện ra bệnh thường chỉ sống được từ 3 – 6 tháng, khoảng 1% có thể sống đến 5 năm.

Ung thư gan

2. Kiểm tra chức năng gan là gì?

Kiêm tra chức năng gan là một xét nghiệm nhằm chẩn đoán, theo dõi các bệnh và các tổn thương ở gan. Xét nghiệm đo nồng độ protein và enzyme trong máu. Enzym này là loại protein đặc biệt, là chất xúc tác thúc đẩy các phản ứng trong cơ thể. Nồng độ enzyme phản ánh mức độ tổn thương của gan, đồng thời giúp phát hiện các tình trạng của gan.

Chức năng sinh lý của gan rất phức tạp, do đó các xét nghiệm kiểm tra chức năng gan cũng vô cùng phong phú. Tùy vào nhu cầu tầm soát hay các vấn đề bác sĩ nghi ngờ mà có những chỉ định cận lâm sàng khác nhau. Các hạng mục kiểm tra chức năng gan như: kiểm tra nồng độ Alanine Aminotransferase, Aspartate Aminotransferase, Valley Acyl di truyền Titan Enzyme, nồng độ sắc tố mật Bilirubin trực tiếp, Bilirubin gián tiếp,... Hoặc một số chẩn đoán hình ảnh như: siêu âm gan, chụp cắt lớp, chụp cộng hưởng từ…

3. Tại sao nên kiểm tra chức năng gan?

Hiện nay, có khoảng 21 triệu người nhiễm virus viêm gan B, C tại Việt Nam. Khoảng 8 triệu người đang mắc các bệnh lý viêm gan, xơ gan, ung thư gan. Đặc biệt, độ tuổi mắc bệnh ngày càng trẻ hóa, báo động sức khỏe và chi phí điều trị.

Gan tổn thương bởi nhiều nguyên nhân khác nhau như: uống rượu, bia, thuốc lá, virus viêm gan, độc tố ô nhiễm từ môi trường, thực phẩm, đái tháo đường, mất cân bằng dinh dưỡng, rối loạn chuyển hóa bẩm sinh… Bệnh về gan diễn tiến âm thầm nhưng để lại hậu quả nặng nề, đe dọa tính mạng của người bệnh nếu phát hiện muộn.

Kiểm tra chức năng gan

Việc tầm soát định kỳ, khám chức năng gan giúp:

  • Phát hiện sớm, dự phòng, theo dõi và có hướng điều trị đúng các bệnh về gan
  • Theo dõi quá trình diễn biến của bệnh
  • Theo dõi đáp ứng hoặc các tác dụng phụ của thuốc
  • Đánh giá mức độ nghiêm trọng của bệnh, đặc biệt là xơ gan
  • Hạn chế nguy cơ biến chứng về gan, đặc biệt ung thư gan

4. Các xét nghiệm trong kiểm tra chức năng gan?

Một số xét nghiệm giúp bác sĩ nhận định tình trạng chức năng gan:

ALT, AST, ALP: Đây là những enzym được sản xuất bởi gan. Nếu gan tổn thương, các chỉ số sẽ tăng cao. Nồng độ ALT, AST tăng dưới 100 UI/L liên quan đến các bệnh viêm gan virus, xơ gan, di căn gan, gan nhiễm mỡ. ALT, AST tăng dưới 300 UI/L thường gặp trong viêm gan do rượu. Hay khi chỉ số tăng trên 3000 UI/L thường liên quan đến viêm gan virus cấp hoặc mãn tính, tổn thương gan do nhiễm độc hoặc do thuốc.

ALP ở người bình thường khoảng 25 – 85 UI/L. Nếu kết quả nồng độ ALP tăng gấp 2 lần bình thường có thể liên quan đến bệnh viêm gan, xơ gan.

Bilirubin: Nồng độ bilirubin thường tăng cao trong máu khi mắc các bệnh gan.

Albumin, protein (TP): Nồng độ 2 chất bình thường trong máu cho thấy gan vẫn đảm bảo chức năng.

Tầm soát viêm gan: Tầm soát viêm gan siêu vi B (HBSAG, Anti-HBS), tầm soát viêm gan siêu vi C (anti-HCV)

Xét nghiệm máu tìm dấu ấn ung thư gan AFP: Ở người bình thường, nồng độ AFP thường dưới 25 UI/ml. Ở người mắc ung thư gan, nồng độ AFP thường cao. Khoảng 80% người bệnh ung thư gan có AFP > 25 UI/ml, khoảng 60% người bệnh ung thư gan có AFP > 100 UI/ml và khoảng 50% là > 300 UI/ml.

Ngoài các xét nghiệm trên, bác sĩ có thể hỏi thêm về tiền sử và thăm khám để tìm thêm các dấu hiệu. Từ đó chỉ định cận lâm sàng phù hợp nhất.

Kiểm tra chức năng gan là một việc làm vô cùng cần thiết. Người bệnh có thể vẫn cảm thấy sinh hoạt bình thường, cơ thể khỏe mạnh mà không nghĩ rằng mình đang có vấn đề bên trong. Vì vậy, hãy theo dõi thường xuyên sức khỏe bằng cách kiểm tra chức năng gan định kỳ 6 tháng 1 lần để phát hiện sớm và ngăn chặn các biến chứng xấu có thể xảy ra.

Hy vọng bài viết cung cấp cho bạn đọc nhiều thông tin bổ ích trong việc khám và phát hiện các bệnh lý gan mật. Bệnh gan mật tiến triển âm thầm, có thể gây nên xơ gan, suy gan và thậm chí là ung thư gan. Để được tư vấn thêm hoặc liên hệ với bác sĩ, đặt lịch khám nhanh chóng, bạn có thể truy cập vào website ISOFHCAE hoặc tại App ngay hôm nay. Chúng tôi luôn sẵn sàng phục vụ tận tình, nhanh chóng và tiện lợi nhất.

Cẩm nang IVIE - Bác sĩ ơi cung cấp cho bạn các bí quyết khám bệnh tại Hà Nội và Hướng dẫn khám bệnh tuyến trung ương với những thông tin đắt giá và chính xác nhất.

Chúc bạn và gia đình luôn khỏe mạnh 

Chuyên mục:
IVIE - Bác sĩ ơi | Ngày đăng 06/08/2021 - Cập nhật 06/08/2021
5/5

BÀI TIN LIÊN QUAN

Xem tất cả

Khám và kiểm tra chức năng gan cần thiết ra sao?

Khám và kiểm tra chức năng gan cần thiết ra sao?

Các bác sĩ cảnh báo: Trong các bệnh lý về gan, nguy hiểm nhất vẫn là ung thư gan. Ung thư gan đứng đầu nhóm ung thư gây tử vong nhiều nhất tại Việt Nam. Việc...

06/08/2021

1238 Lượt xem

6 Phút đọc

Khám tổng quát – Xét nghiệm chức năng gan

Khám tổng quát – Xét nghiệm chức năng gan

Gan có một hệ thống xét nghiệm và thăm dò chức năng rất đa dạng, hiện đại. Không ít các chỉ số là những bước tiến vượt bậc của y học trong thời gian gần đây....

06/08/2021

1309 Lượt xem

5 Phút đọc

CHUYÊN MỤC CẨM NANG