Hướng dẫn chăm sóc bệnh nhân sau tai biến

Không đơn giản như việc chăm sóc một người già hay trẻ nhỏ, bệnh nhân tai biến cần có những phương pháp luyện tập chuyên sâu đòi hỏi phải có kỹ nặng. Hãy cùng IVIE - Bác sĩ ơi tìm hiểu về cách chăm sóc bệnh nhân sau tai biến qua bài viết dưới đây.

Những di chứng nặng nề sau tai biến

Tai biến mạch máu não hay người dân thường quen với cái tên là đột quỵ. Đây là căn bệnh đã cướp đi sinh mạng của rất nhiều người và đặc biệt, độ tuổi đột quỵ đang ngày một trẻ hóa. Chưa dừng lại ở đó, hệ lụy phía sau của bệnh nhân đột quỵ được cứu sống là cả một vấn đề đáng lo ngại.

Hầu hết, người bệnh sau tai biến đều có những di chứng để lại. Tùy thuộc vào vùng tổn thương và phương pháp xử trí cũng như điều trị trước đó mà quyết định mức độ nặng của di chứng. Bạn có thể bị liệt nặng nữa người, mất thị giác, mất cảm giác, rối loạn vận động, mất khả năng tính toán và nhận biết đồ vật...

Bên cạnh đó, những biến chứng do nằm lâu hoặc hạn chế vận động do di chứng tai biến để lại có thể gây loét ép, cứng khớp, liệt ngoại biên thứ phát...

Hướng dẫn chăm sóc bệnh nhân sau tai biến

Chăm sóc một bệnh nhân sau tai biến không chỉ là giúp đỡ bệnh nhân mà cần thêm vào đó là sự thấu hiểu. Bởi sau tai biến, ngoài trừ các vấn đề sức khỏe thì tâm lý cũng là yếu tố quyết định tới sự thành công của quá trình điều trị. Chính vì thế, các bạn nên nắm bắt các quy tắc cần thiết khi chăm sóc bệnh nhân sau tai biến dưới đây:

1. Sử dụng thuốc theo chỉ dẫn của bác sĩ

Tai biến mạch máu não là căn bệnh có thể xảy ra rất nhiều lần trong đời. Vậy nên dự phòng là điều quan trọng. Vừa giúp giảm thiểu nguy cơ tái phát tai biến, vừa giúp người bệnh yên tâm hơn trong quá trình điều trị.

Tai biến do nhiều nguyên nhân khác nhau. Với nguồn gốc từ tim như bệnh lý rung nhĩ thì khuyến cáo sử dụng các loại thuốc chống đông kéo dài. Thông thường là sử dụng suốt đời. Có thể sử dụng kháng vitamin K kéo dài với warfarin hoặc các loại thuốc chống đông thế hệ mới. Đối với tai biến không có nguồn gốc tim mạch có thể dùng chống ngưng tập tiểu cầu. Các loại thuốc này cần sử dụng đúng theo y lệnh bác sĩ. Và luôn báo cáo tiền sử dùng thuốc khi điều trị các bệnh lý khác. Đặc biệt, cân nhắc một số tác dụng phụ và biến chứng do dùng thuốc để có hướng xử trí kịp thời.

2. Dự phòng các biến chứng như loét ép, cứng khớp

80% bệnh nhân sau tai biến có di chứng liệt, rối loạn vận động... cùng với việc nằm lâu ở một tư thế rất dễ dẫn tới loét ép, cứng khớp. Bệnh nhân có thể không chết vì tai biến  nhưng nhiễm trùng do loét ép lâu ngày thì tử vong hoàn toàn là điều có thể.

Vì vậy, cần thay đổi tư thế kèm xoa bóp mỗi 1-2 giờ hay nằm đệm nước để tránh loét. Cần vận động tay chân sớm để các khớp có thể hoạt động. Trên thực tế thường thấy tình trạng cứng khớp vai gây nên liệt dây thần kinh mủ do tình trạng bất động lâu ngày.

Bên cạnh đó, vệ sinh cá nhân thường xuyên cho người bệnh bằng khăn ướt, thay quần áo... để giúp cơ thể thông thoáng, hạn chế nhiễm trùng.

3. Thực hiện các bài tập phục hồi chức năng

Đây là bước chăm sóc thứ yếu để bệnh nhân sau tai biến có thể trở về gần với cuộc sống bình thường. Tuy nhiên, điều này đòi hỏi sự kiên trì tập luyện kéo dài cùng với việc sử dụng đúng các bài tập phục hồi. Cách tốt nhất là nền kết hợp với khoa phục hồi chức năng để luyện tập cho người bệnh. Sau đó người nhà bệnh nhân sẽ được hướng dẫn để tập thêm cho bệnh nhân tại nhà.

Giai đoạn đầu có thể tập các bài tập nhẹ nhàng, không quá gắng sức để bệnh nhân quen dần. Sau đó tăng dần mức độ nặng và sức bên lên cao. Tùy thuộc vào vùng bị liệt mà có các bài tập khác nhau. Nếu liệt chân thì tập đi với các dụng cụ như tay vịn, xe đẩy... Trái lại có thể tập cầm nắm hoặc kéo đối với liệt tay. Kỹ thuật các bài tập phục hồi chức năng rất quan trọng, bởi tập sai có thể dẫn tới các tổn thương nặng và khó hồi phục được các di chứng. Về lâu dài có thể trở thành tật vĩnh viễn.

4. Hỗ trợ liệu pháp tâm lý

Di chứng sau tai biến là một cú sốc tâm lý rất lớn, nhất là ở những bệnh nhân trẻ tuổi. Họ thường có tư tưởng buông xuôi, cảm giác trở thành gánh nặng của gia đình, xã hội. Chính gia đình cần có sự động viên và quan tâm đúng mức. Tránh việc phụ giúp quá nhiều mà thay vào đó hay để người bệnh tự cố gắng thực hiện những động tác đơn giản nếu có thể. Ngoài ra, bạn có thể nhận sự tư vấn của các bác sĩ chuyên khoa tâm lý nếu thật sự cần thiết.

Trên đây là những quy tắc cần thiết phải lưu ý trong quá trình chăm sóc bệnh nhân sau tai biến mà IVIE - Bác sĩ ơi muốn chia sẻ. Hy vọng bài viết cung cấp cho bạn đọc những thông tin và kiến thức bổ ích nhất.