Tầm soát ung thư vú: mục tiêu, quy trình và một số lưu ý

1. Ung thư vú là bệnh lý như thế nào?

Ung thư vú là bệnh lý ác tính có tỷ lệ tử vong cao ở nữ giới, đứng hàng top đầu trong những loại ung thư thường gặp. Theo tài liệu mới nhất của Bộ Y Tế năm 2020 ở nước ta có khoảng 15230 phụ nữ mới mắc và hơn 6100 người tử vong do ung thư vú. Một con số đáng kinh ngạc nhưng đã giảm hơn rất nhiều so với trước đây khi chưa có dịch vụ thăm khám tổng quát và tầm soát ung thư vú.

Ngay nay ung thư vú vẫn còn rất nhiều ẩn số chưa thể giải đáp như nguyên nhân gây bệnh. Tuy nhiên người ta tìm thấy các yếu tố nguy cơ có tỷ lệ mắc bệnh cao nổi bật như:

- Tiền sử gia đình có người mắc ung thư vú như mẹ hay chị em gái. Đặc biệt nguy cơ cao hơn khi có từ 2 người mắc trẻ lên ở lứa tuổi trẻ.

- Có liên quan tới gen BRCA1, BRCA2

- Từng mắc ung thư vú một bên trước đó đã điều trị khỏi

- Hoặc một số yếu tố nguy cơ khác như có kinh sớm, mãn kinh muộn, phụ nữ độc thân, không sinh con, không cho con bú, sử dụng nhiều chất kích thích như rượu, bia… Một số triệu chứng bất thường của ung thư vú như xuất hiện u cục, hạch, chảy dịch bất thường… ở tuyến vú.

Đặt khám trước qua tổng đài 19003367 hoặc qua  ứng dụng IVIE - Bác sĩ ơi để được tiếp đón ưu tiên, giảm thời gian chờ đợi hay xếp hàng tại các bệnh viện tuyến trung ương và phòng khám hàng đầu tại Hà Nội, Đà Nẵng và Thanh Hóa!

2. Mục đích của việc tầm soát ung thư vú là gì?

Bệnh ung thư vú có triệu chứng kín đáo thường chỉ biểu hiện khi giai đoạn bệnh đã muộn và hầu như không còn khả năng phẫu thuật triệt căn. Đây cũng chính là căn nguyên khiến các bệnh lý ác tính có nguy cơ tử vong cao. Do đó tầm soát ung thư vú giúp phát hiện bệnh ở giai đoạn sớm, tăng hiệu quả điều trị và hạn chế tối đa sự di căn và biến chứng nguy hiểm. Bạn nên biết, ung thư vú có tỷ lệ sống 5 năm ở giai đoạn I là 100%, giai đoạn I (88%), giai đoạn II (74 -81%), giai đoạn III (41 -67%), giai đoạn IV (15%). Qua đây có thể thấy tầm soát ung thư vú vừa mang lại lợi ích về mặt sức khỏe lẫn kinh phí cho người bệnh.

Theo thống kế, người ta nhận thấy đa phần bệnh lý ung thư vú được phát hiện tình cơ thông qua thăm khám tổng quát bằng các xét nghiệm như siêu âm vú, X quang vú… Điều này cũng cho thấy được vài trò quan trọng của việc thăm khám tổng quát đối với sức khỏe của mỗi chúng ta. Không riêng bệnh lý tuyến vú mà tất cả các bệnh đều có thể phát hiện ở giai đoạn sớm nếu chúng ta biết cách tầm soát khoa học.

3. Quá trình khám tổng quát và tầm soát ung thư vú diễn ra như thế nào?

Khám tổng quát là hình thức kiểm tra sức khỏe định kỳ mỗi 6 tháng/ lần mặc dù cơ thể bạn không hề xuất hiện các triệu chứng bất thường. Trong đó tầm soát ung thư vú là một bước thăm khám không thể nào bỏ qua, đặc biệt là những phụ nữ nằm trong nguy cơ cao mắc ung thư vú. Một quy trình tầm soát ung thư vú diễn ra rất đơn giản và không hề gây nên bất cứ đau đớn hay phiền toái nào cho người bệnh. Trình tự thăm khám bắt đầu từ:

Bước 1

Thăm khám lâm sàng tại các bệnh viện Ung bướu, bệnh viện K, bệnh viện Phụ Sản Trung ương... Bác sĩ sẽ hỏi bệnh để tìm hiểu tiền sử và các triệu chứng thực thể ở người bệnh sau đó tiến hành thăm khám thực thế như đánh giá tổng trạng, khám hai bên vú, hạch vùng nách, hạch thượng đòn, khám các cơ quan, bộ phận khác.

Bước 2

Chỉ định các xét nghiệm cần thiết như chụp X quang tuyến vú 2 bên, siêu âm vú và hạch vùng, chụp cộng hưởng từ (MRI) tuyến vú... Tùy theo từng tình trạng mà có những chỉ định riêng. Đây là “chìa khóa vàng” trong việc phát hiện sớm ở bệnh lý ung thư tuyến vú. Bởi khi có những thay đổi ở tình trạng vị thể, kích thước rất nhỏ và hầu như không thể phát hiện được bằng khám thông thường. Chỉ có sử dụng các sóng âm tần số cao hoặc tia  X mới có thể bắt trọn những hình ảnh đó.

Trong tầm soát ung thư vú, siêu âm vú và chụp X quang tuyến vú được sử dụng kết hợp để làm tăng độ nhạy của việc sàng lọc.

Bước 3

Xem kết quả và sau đó tư vấn cho người bệnh. Nếu có những bất thường trên hình ảnh học, bạn sẽ được chỉ định các xét nghiệm chuyên sâu có giá trị chẩn đoán cao như sinh thiết làm mô bệnh học, chụp cộng hưởng từ (MRI)...

4. Cần phải lưu ý những gì khi khám và tầm soát ung thư vú?

Tầm soát ung thư vú nên được thực hiện thường quy 6 tháng/ lần. Bởi 6 tháng là thời gian tối thiểu cần thiết để cho một sự thay đổi tế bào diễn ra trong cơ thể theo chiều hướng ác tính. Vì vậy lần kiểm tra này tốt nhưng lần sau thì không chắc là sẽ như thế.  

Bên cạnh đó đối với những phụ nữ có nguy cơ cao mắc ung thư vú thì thời gian tầm soát có thể sẽ thay đổi. Có thể là 6 tháng/ lần hoặc 3 tháng/1 lần hoặc 1 tháng/1 lần. Ngoài khám ở bệnh viện, bạn hoàn toàn có thể tự thăm khám vú tại nhà theo các từng bước mà Bộ Y Tế khuyến cáo. Không chỉ giúp bạn phát hiện được các bất thường của tuyến vú mà nó còn giúp ích cho việc khai thác tiền sử phát hiện của bệnh của các bác sĩ.

Qua bài viết có thể thay, tầm soát là cách tốt nhất để chúng ta bảo vệ sức khỏe của bản thân, đẩy lùi các bệnh lý ung thư nguy hiểm. Hy vọng những thông tin mà IVIE - Bác sĩ ơi cung cấp giúp bạn hiểu rõ hơn về tầm quan trọng của tầm soát ung thư vú.  

Cẩm nang IVIE - Bác sĩ ơi cung cấp cho bạn các bí quyết khám bệnh tại Hà Nội và Hướng dẫn khám bệnh tuyến trung ương với những thông tin đắt giá và chính xác nhất.

Chúc bạn và gia đình luôn khỏe mạnh